In deze blogpost wil ik het met je hebben over het aanleren van gewoontes. Goede gewoontes aanleren kan enorm lastig zijn. Waarom ik dat vind en hoe het je wel gaat lukken om jezelf nieuwe, goede gewoontes aan te leren vertel ik hieronder!
Goede gewoontes aanleren is moeilijk
Ik vind gewoontes aanleren stiekem een stuk moeilijker dan doelen behalen. Voor doelen kun je een stappenplan uitwerken (bijvoorbeeld via deze methode), alle punten van je lijst afwerken en zeker als het een doel is waar je niemand anders voor nodig hebt, hop, dat doel behalen en je bent klaar. Bij gewoontes zit het anders. Een gewoonte is namelijk iets wat je van plan bent om de rest van je leven – of in ieder geval voor een langere periode – vol te houden. En juist dat is lastig: iets steeds weer opnieuw doen, terwijl je het waarschijnlijk al zo druk hebt.
Herkenbaar? Gebruik dan de onderstaande regeltjes, die mij in ieder geval een beetje helpen om het aanleren van gewoontes wat makkelijker te maken, en ga ervoor.
Weet je trouwens niet wat voor gewoontes je jezelf aan zou kunnen leren? Deze blogpost barst van de inspiratie, waaruit jij ongetwijfeld nog wat verbeterpuntjes kunt halen.
Goed, door naar de tips!
Doe het elke dag
Als je jezelf een nieuwe gewoonte aan wilt leren, is het funest om dit ook maar één dag over te slaan. Want hoe makkelijk is het om de volgende dag te denken: ah, ik sla het nog even een dagje over… En voor je het weet is het alsof je jezelf nooit een gewoonte wilde gaan aanleren. Doe. Het. Elke. Dag. (Of niet, als je jezelf iets wil afleren ;-). )
Als je jezelf een gewoonte wilt aanleren die niet elke dag moet gebeuren, zoals twee keer per week sporten, geldt eigenlijk hetzelfde: sla het nooit over. En stel het niet uit!
Hier kan ik zelf ook nog van leren hoor ;-). Ik merk dat als ik zelf één dag oversla, het daarna meteen een stuk moeilijker gaat. Zorg er dus gewoon voor dat je het elke dag doet, zin of geen zin. Dat vergt een beetje discipline, wat je op deze manier meteen kunt trainen.
Doe het 30 dagen lang
Er wordt vaak gezegd, dat als je iets dertig dagen lang doet, dat het dan een gewoonte is geworden. Hoewel dat volgens mij nooit bewezen is, is de clou hiervan wel: houd het een tijd lang vol. De meeste dingen zullen na een week geen gewoonte zijn. Door met jezelf af te spreken dat je iets voor een periode van 30 dagen gaat proberen, wordt het iets met een duidelijke grens.
Betekent niet dat je na die 30 dagen kunt zeggen dat het een gewoonte is geworden. Als jij elke dag wilt schrijven en dat doe je omdat je een melding krijgt van je app en vervolgens denkt “O JA!!”, dan is het niet iets wat je al automatisch doet.
Heb je het 30 dagen wel elke dag gedaan, maar gaat het nog niet automatisch? Plak er dan bijvoorbeeld 15 dagen achteraan en check dan weer hoe het gaat. Heb je verschillende dagen overgeslagen? Nieuwe ronde, nieuwe kansen, nieuwe 30 dagen.
Doe één ding tegelijk
Beginnen met gezond eten, sporten, meer uren slapen, een uitgebreid dagboek bijhouden, elke dag een uur lezen én dagelijks zelfgemaakte smoothies drinken: dat moet je gewoon echt niet tegelijk willen doen. Het wordt een onmogelijke opgave om álles te doen, en dat maakt de kans groot dat je er al snel maar helemaal mee stopt.
Begin met één ding en ga daar net zo lang bewust mee door, totdat je voelt dat het een gewoonte is geworden. Dan ga je over naar het volgende ding. Je hoeft echt niet heel je leven in een week om te gooien om verbetering te merken op welk gebied dan ook. Bij goede gewoontes aanleren geldt: one step at a time!
Houd bij hoe het gaat
Misschien werkt het voor jou heel goed om gewoon in je hoofd te onthouden of je al aan je nieuwe gewoonte hebt voldaan vandaag, maar voor mij gaat dat een stuk makkelijker als ik het ergens bijhoud. Bovendien werkt dat als een soort gewetenskwestie: je wilt geen gaten zien in je mooie sportschema, dus ga je maar.
Op welke manier dit het fijnste is, is voor iedereen anders. Je kunt het bijhouden in een app (bijvoorbeeld de Coach.me app, lees deze blogpost voor meer info), je kunt zelf een schema tekenen in een notitieboekje (mijn favoriete boekjes komen van HEMA!), een “Excelletje” maken en eventueel printen, of het bijvoorbeeld op een whiteboard bijhouden.
Mijn tip is wel om het ergens bij te houden waar je er vaak mee geconfronteerd wordt: je bureaubladachtergrond, een papiertje midden op je bureau, het whiteboard in de keuken of wat dan ook voor jou de plek is waar je elke dag regelmatig mee geconfronteerd wordt.
Uiteindelijk is het natuurlijk de bedoeling dat je jouw gewoonte uitvoert zonder dat je daaraan herinnert hoeft te worden, maar juist deze geheugensteuntjes kunnen wat mij betreft in de beginfase heel behulpzaam zijn, omdat de gewoonte als het ware “in je systeem” moet komen. Zie het als leren voor een tentamen: als je dingen maar vaak genoeg doorleest, herhaalt en oefent, kun je op je tentamen zonder hulpmiddelen.
Deel het met anderen
Is het niet zo goed gesteld met jouw discipline, dat kan het erg helpen om anderen op de hoogte te stellen van de gewoonte die je aan wilt leren. Zij kunnen je eraan herinneren om te gaan sporten, je uit de keukenkastjes trekken als je op zoek gaat naar een snack of gewoon vragen hoe het vandaag gaat.
Naast je eraan herinneren kunnen ze je ook op een andere manier helpen: als jij bij je ouders woont en gezonder wilt eten, kunnen je ouders daar misschien rekening mee houden door meer groente, fruit en andere gezonde producten te kopen en minder ongezonde snacks. Wil je stoppen met roken, dan wil je vriend (met wie je altijd en overal even naar buiten sneakt) misschien wel een poging wagen om met je mee te stoppen. En ga zo maar door!
Als je een blog hebt, kan die je ook helpen. Als je je lezers op de hoogte houdt van hoe het gaat met je gewoonte, wil je hen misschien niet teleurstellen en doe je daardoor extra je best. Misschien niet de beste motivatie, maar hey, if it works?!
Er zijn ongetwijfeld genoeg mensen die je willen helpen, je hoeft het alleen maar te vragen!
Wanneer is iets een gewoonte?
Wat mij betreft is iets écht een gewoonte als je het bijna doet zonder erover na te denken.
Een paar jaar terug sliep ik regelmatig met make-up op, omdat ik geen zin had om het eraf te halen. Heel slecht, maar ja, wie heeft dat niet gedaan in de pubertijd? Tegenwoordig haal ik het er ’s avonds als vanzelf er vanaf. Dat is dus zonder twijfel een gewoonte geworden.
Nog zoiets: jaren geleden sloeg ik uit haast vaak mijn ontbijt over. Ook al zo’n slechte gewoonte. Nu is het ontbijt iets waar ik niet meer zonder kan, het is voor mij echt een goed begin van de dag, en ik zou dan ook nooit meer zomaar het ontbijt overslaan.
Dat zijn dus twee voorbeelden van dingen waar ik (gelukkig!) een gewoonte van heb gemaakt, die jou misschien wel bekend voorkomen. Ik kan nog talloze andere voorbeelden geven, maar natuurlijk zijn er ook nog een heleboel goede gewoontes die ik nog niet heb en mezelf graag zou willen aanleren.
Het punt dat ik hier wil maken, is dat er volgens mij nooit een vast punt is waarop iets een gewoonte is geworden. Je kunt niet zeggen: NU is het een gewoonte. Je merkt als het goed is op een gegeven moment dat je het als vanzelf doet, zonder dat je op een lijstje moet kijken of er op een andere manier aan herinnerd moet worden. En als dat altijd gebeurt, dan is het een gewoonte.
Hoe leer jij jezelf nieuwe gewoontes aan?
Dit onthouden voor als je aan de slag gaat goede gewoontes aanleren? Sla deze foto op op Pinterest:
Goeie tips! Als ik mezelf een nieuwe gewoonte aan wil leren, gebruik ik daar de app Strides voor. Die kan mij op elk gewenst moment een melding geven dat ik het weer moet gaan doen en na een tijdje zit het in je systeem en heb je de melding niet meer nodig :) Ideaal!
Oh die app kende ik nog niet, bedankt voor de tip! Ik ga er eens naar kijken.
Ik vind het heel lastig iets iedere dag te doen als het echt niet in mijn systeem zit. Maar goede tips! Bij mij zijn het maar kleine dingen waar ik graag een gewoonte van zou willen maken dus dat moet wel lukken zou je zeggen.
Mooie tips! Liefde voor jouw washitape-collectie trouwens haha. Ik merk trouwens vaak dat ik dit soort dingen lastig vind omdat mijn gezondheid zo onvoorspelbaar is. Oefeningen doen voor fysiotherapie wil ik bijvoorbeeld graag op regelmatige basis doen, maar vaak ben ik dan gewoon te moe of heb ik ergens pijn en dan lukt het niet. Zelfde met op tijd gaan slapen: mijn ritme is zo raar dat ik de ene nacht meer slaap nodig heb dan de andere nacht waardoor op dezelfde tijd gaan slapen weinig zin lijkt te hebben.
Wat een praktische en goede tips weer. :-) Zelf houd ik sinds kort een habbit tracker bij, waardoor ik echt een goed overzicht krijg in mijn gewoonten (en valkuilen!).
Ik leer mezelf een gewoonte aan door inderdaad op één ding totaal te focussen. Ook moet mijn motivatie echt duidelijk zijn. Desnoods hang ik foto’s op om mij aan mijn doel te herinneren. En door realistisch/haalbare doelen te stellen. Ik wil graag dat bloggen ook meer een gewoonte wordt. Dat het in mijn routine hoort en dat gaat mij denk ik lukken door de lat iets lager te leggen. Ik ben zo iemand met 100000 ideeën. Door al die ideeën loop ik juist vast en dat is zonde. In plaats van met mezelf af te spreken elke dag te bloggen, ga ik hier en nu afspreken met mezelf om om de dag te bloggen. Kijken of het zo wel lukt ;)
Ja iets fysieks ergens ophangen ter herinnering kan heel erg helpen inderdaad! Dan kun je er écht niet omheen. Enne, misschien is het ook een idee om die ideeën een keer op te schrijven? Of misschien doe je dat al ;-) En ik ben wel benieuwd: is het gelukt met het bloggen tot nu toe? :-)
Je vertelt in je artikel dat je je doelen moet delen, maar een onderzoek uit 2010 van Gollwitzer, Sheeran, Michalski en Seifert zeg dat je meer kans heb om je doelen, die iets over jouw als persoon zeggen, te halen wanneer je ze niet deelt. Daarom vroeg ik me af waarom het volgens jouw dan juist wel beter zou werken.
Hoi Anna, bedankt voor je reactie en voor het delen van het onderzoek! Ik kende het onderzoek nog niet. Ik heb het net globaal even doorgenomen en inderdaad heel interessant dat ze daar eigenlijk een tegenovergestelde conclusie trekken. Als ik zo even lees is de studie wel gefocust op identiteit-gerelateerde doelen, maar je zou natuurlijk kunnen zeggen dat als je bijvoorbeeld ‘iemand met een gezonde levensstijl’ wilt worden, gezond eten een identiteit-gerelateerd doel/gewoonte kan zijn. Als ik het goed lees is de voornaamste reden die gegeven wordt dat je het beter niet kan delen omdat je dan zelf het gevoel krijgt ‘er al te zijn’ (deel 4 van het onderzoek). Daar kan ik me wel iets bij voorstellen als het gaat om een korte periode – maar als je het langer vol wilt houden wil je (verwacht ik) wel blijven voldoen aan dat beeld bij iemand anders. Zo is de ander iemand waar je verantwoording bij af kunt leggen / die jou verantwoordelijk houdt. (Accountability is ook iets wat in de conclusie genoemd wordt als mogelijke manier om het effect soort van mogelijk om te draaien – weet niet of dat later al verder onderzocht is en kan dit punt dus nu ook even niet onderbouwen met onderzoek ;-) ) Immers kun je na een week dat gevoel wel hebben, maar het gaat bij een gewoonte erom dat dat ook zo blijft. En dat is waarom ik vooral denk dat het zinvol kan zijn om het tegen anderen te vertellen. De kanttekening is dan wel dat het waarschijnlijk niet zoveel zin heeft en dus juist negatief effect kan hebben wanneer je het bespreekt met iemand die je niet vaak spreekt en die je dus ook niet op termijn verantwoordelijk zal/kan houden.